Congres
Geen Congres is hetzelfde en toch lijken ze allemaal op elkaar. Behalve dit jaar. Peter van den Heuvel was niet aanwezig. Hij debuteerde in het oplosteam in 1991 in Rotterdam en maakte altijd deel uit van het team op twee congressen na waar hij niet naar toe ging. Op de dag dat het congres begon ontvingen we het bericht dat Peter overleden was in Georgië. Tijdens het congres werd Peter voor de start van het WK herdacht en ook tijdens de commissievergadering en op de afsluitende bijeenkomst. Tijdens die laatste bijeenkomst horen componisten of hun composities in de prijzen zijn gevallen. Met waarschijnlijk zijn laatst gemaakte probleem ontving Peter de 5e prijs tijdens het Champagnetoernooi. Het thema van het toernooi was rokade.
Peter van den Heuvel
5e Prijs Champagnetoernooi 2023
Stelling na de 22e zet van zwart
Na de prijsuitreiking hebben we de bewijspartij gezamenlijk opgelost (Andy, Dolf, Eddy en ik). Pas na het aanschuiven van Boris Tummes vonden we de oplossing. Normaal gesproken had Peter zich uitermate goed vermakend naast ons gezeten om te zien wat voor niet werkende pogingen we zouden proberen en met dit probleem zou hij genoeg reden hebben gehad voor een vrolijke avond.
Vanuit de beginstelling kun je natellen hoeveel zetten zwart met elk stuk heeft gedaan. Je komt dan precies op 22 uit. Tot zover ging het goed. Verder is duidelijk dat wit op g3 de g7-pion van zwart heeft geslagen en dat daarna de toren van h1 naar b6 gaat.
Het is vooral de vraag hoe de zwarte dame in drie zetten naar b1 is gegaan. Vrijwel direct is duidelijk dat de routes via b6 (b6-g6-b1) en a5 (a5-f5-b1) niet kunnen, omdat daarvoor eerst de pion naar c5 moet spelen en nog daarvoor de toren naar f5. Daarmee is de route van de zwarte dame geblokkeerd. We waren dan ook zeer tevreden toen we bedachten dat de dame na de zwarte rokade via g8 zou kunnen (g8-g6-b1), waarbij de loper een mooie switchback maakt om de dame door te laten. Op dat idee zijn we lang blijven hangen. Met Peter erbij hadden we geweten dat we op de verkeerde weg waren. Zijn lach had dat voldoende geïllustreerd. Goede oplossers van bewijspartijen zien veel sneller dat de gekozen route niet kan, omdat zwart dan geen laatste zet heeft. De enig mogelijke laatste zet van zwart is 22…Lf8!
Pas toen kwamen we op de avontuurlijke route via e1 (a5-e1-b1). Dat betekent wel dat de witte koning uit de weg moet. Zou wit dan toch ook gaan rokeren? Vanwege het thema, ja, maar waarom? De toren moest toch naar b6 en rokeren lijkt dan niet zinvol. Dan helpt het om witte zetten te tellen. Als de witte koning uit de weg gaat en terug gaat naar e1 om de dame door te laten, dan kost dat vier zetten (bijvoorbeeld Kf2-g1-f2-e1). Rokeren en dan ontrokeren duurt gevoelsmatig misschien langer, maar dat zijn ook vier zetten (0-0, Kf2, Th1, Ke1). Dan is het nog zaak dat wit snel kan rokeren, zodat de zwarte dame naar e1 kan. Niet dat je er dan bent. Vervolgens is het puzzelen welke 8e zet zwart gaat doen (8…g5 lijkt veelbelovend, maar werkt niet). Natuurlijk blijkt het uiteindelijk precies te passen.
1.d4 a5 2.Lf4 a4 3.e3 Ta5 4.Ld3 Tf5 5.Pe2 c5 6.0-0 (precies op tijd) Da5 7.f3 De1 8.Dd2 Pf6 9.Da5 Pd5 10.Pd2 Db1 11.Kf2 Pc3 12.Th1 Pd1+ 13.Ke1 (koning en toren weer in de uitgangspositie) g5 14.c3 g4 15.Lc2 g3 16.hxg3 Lg7 17.Th6 0-0 (de tweede rokade) 18.Dd8 b5 19.Tb6 h6 20.Ld6 Kh7 21.Pf4 Th8 22.Ph5 Lf8!
De oplostoernooien
Ditmaal begon het serieuze oplossen al op zondag met een Fairy-oplostoernooi met een eerste sessie in de ochtend en de tweede in de avond. Misschien geen heel gelukkige keuze. Slechts 25 oplossers waagden zich er aan. Na de eerste sessie zag Hans Uitenbroek zich terug op de 2e plek, maar na een matige tweede sessie viel hij terug naar plek 5. Michel Caillaud loste beide sessies het beste op en werd overtuigend winnaar. Eddy Van Beers werd de beste Belg op de 8e plek. Er was ook een landenklassement. Met maar vijf deelnemende landen had dat niet veel om het lijf. Frankrijk won en Nederland werd derde.
De volgende ochtend het Open Toernooi. Meest verrassend was dat Danila Pavlov niet won, maar een ander talent Ural Khasanov die verleden jaar 2e bij het WK werd. Het Open Toernooi is het laatste toernooi in de World Cup. Kevinas Kuznecovas leidde in de World Cup met maar liefst 40 punten voor Eddy. In de voorlopige uitslag leek het alsof Eddy een tweezet had gemist. Foutje en na de correctie van de uitslag stond hij prachtig tweede en kon hij 41 punten bijschrijven voor de World Cup. En Kevinas? Die scoorde niet, zodat Eddy hem en ook nog een aantal anderen voorbij ging en de World Cup won met 1 punt voorsprong.
Ook goede resultaten voor Nikos Sidiropoulos die de tweede ronde won en daarmee 8e werd, Dolf Wissmann (24e) en Hans Uitenbroek (17e). Koen Versmissen werd 51e, Andy Ooms 53e en Ajuna Soerjadi 74e.
Batumi (foto- Hans Uitenbroek)
En dan het WK. Helaas bleek de volgende dag de gemiste tweezet een foutje van Eddy zelf. Dat was niet meer te repareren en ook de andere ronden haalde hij niet meer zijn gebruikelijke niveau. Dat mondde uit in een 23e plek en daarmee eindigde hij hoger dan Hans 53e, Andy 54e, Dolf, 59e, Koen 69e en Ajuna 75e. Ook nu weer een prima prestatie van Nikos met een negende plek. Het WK zelf was spannend. Kacper Piorun leidde na de eerste dag, maar na het missen van het lange helpmat nam Danila Pavlov een voorsprong die hij niet meer uit handen gaf. Kacper werd 2e en Piotr Murdzia werd nog knap 3e ondanks een volkomen mislukte studieronde.
Ter ontspanning is er dan de Solving Show. Wat er verder ook gebeurde, hoogtepunt was de showdown in de laatste ronde tussen Andy en Eddy. Andy had de hele avond voorgestaan en Eddy was de ronde ervoor langszij gekomen. Spanning alom resulterend in een glunderende Andy. Hij won en werd daarmee 8e. Opmerkelijk daaraan was dat boven hem alleen maar junioren stonden. Eerste werd Danila Pavlov.
Eddy en Andy nog even gebroederlijk naast elkaar voordat zij met elkaar de strijd aangingen (foto - Hans Uitenbroek)
Alle uitslagen, problemen en oplossingen op: WFCC – World Federation for Chess Composition
Hans Uitenbroek